Góp vốn bằng quyền sử dụng đất là một hình thức đầu tư phổ biến trong các hoạt động kinh tế tại Việt Nam. Theo quy định pháp luật, cá nhân, tổ chức có thể sử dụng quyền sử dụng đất để góp vốn vào doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc các tổ chức kinh tế khác nhằm mục đích sản xuất, kinh doanh.

1. Căn cứ pháp lý
Quy định về góp vốn bằng quyền sử dụng đất được đề cập trong các văn bản pháp luật sau:
- Luật Đất đai 2024: Điều chỉnh các quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân khi góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 23 của Luật này, thì công dân có quyền “Nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất; mua, bán, nhận chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp là giá trị quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.”
- Luật Doanh nghiệp 2020: Xác định các hình thức góp vốn và quyền lợi của nhà đầu tư khi góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Khoản 1 Điều 34 của Luật này quy định: “Tài sản góp vốn là Đồng Việt Nam, ngoại tệ tự do chuyển đổi, vàng, quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ, bí quyết kỹ thuật, tài sản khác có thể định giá được bằng Đồng Việt Nam.“
- Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về tài sản góp vốn, hợp đồng góp vốn. Điều 50 của Bộ Luật này quy định: “Hợp đồng về quyền sử dụng đất là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó người sử dụng đất chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất hoặc thực hiện quyền khác theo quy định của Luật đất đai cho bên kia; bên kia thực hiện quyền, nghĩa vụ theo hợp đồng với người sử dụng đất.”
- Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai liên quan đến thủ tục góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
2. Điều kiện góp vốn
Để góp vốn bằng quyền sử dụng đất, người sử dụng đất phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp.
- Đất không có tranh chấp, không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.
- Đất phải còn trong thời hạn sử dụng.
- Việc góp vốn phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.
- Giá trị của quyền sử dụng đất trước khi thực hiện góp vốn cần phải tiến hành hoạt động định giá hoặc thống nhất giá trị. Căn cứ theo quy định tại Điều 36 Luật Doanh nghiệp 2020 thì: “Tài sản góp vốn không phải là Đồng Việt Nam, ngoại tệ tự do chuyển đổi, vàng phải được các thành viên, cổ đông sáng lập hoặc tổ chức thẩm định giá định giá và được thể hiện thành Đồng Việt Nam.”
3. Thủ tục góp vốn
Bước 1: Lập hợp đồng góp vốn
Hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất cần có các nội dung chính:
- Thông tin bên góp vốn và bên nhận vốn góp.
- Thông tin thửa đất: Diện tích, vị trí, mục đích sử dụng đất.
- Định giá giá trị vốn góp (được xác định theo giá thị trường hoặc thỏa thuận giữa các bên).
- Thời hạn góp vốn, quyền và nghĩa vụ các bên.
Bước 2: Công chứng hợp đồng góp vốn
Hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được công chứng tại tổ chức công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
Bước 3: Đăng ký biến động quyền sử dụng đất
Sau khi hợp đồng góp vốn được công chứng, bên nhận góp vốn phải đăng ký biến động tại Văn phòng Đăng ký đất đai để cập nhật thông tin quyền sử dụng đất trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
4. Quyền và nghĩa vụ của các bên
4.1. Quyền của bên góp vốn
- Nhận lợi nhuận tương ứng với phần vốn góp.
- Chuyển nhượng phần vốn góp nếu không có thỏa thuận hạn chế.
- Giám sát việc sử dụng đất theo đúng mục đích đã cam kết.
4.2. Nghĩa vụ của bên góp vốn
- Đảm bảo quyền sử dụng đất hợp pháp khi góp vốn.
- Thực hiện nghĩa vụ thuế liên quan đến chuyển quyền sử dụng đất.
4.3. Quyền của bên nhận vốn góp
- Được sử dụng đất theo đúng mục đích đã cam kết.
- Được hưởng lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh sử dụng phần vốn góp.
4.4. Nghĩa vụ của bên nhận vốn góp
- Không được sử dụng đất sai mục đích.
- Không được tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất nếu không có sự đồng ý của bên góp vốn.
- Thanh toán đầy đủ lợi nhuận hoặc quyền lợi khác theo thỏa thuận.
5. Các lưu ý khi góp vốn
- Xác định giá trị vốn góp theo giá thị trường để tránh tranh chấp.
- Làm rõ các điều khoản trong hợp đồng, đặc biệt là quyền lợi và trách nhiệm các bên.
- Thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý để tránh rủi ro khi đăng ký biến động đất đai.
Góp vốn bằng quyền sử dụng đất là một phương thức đầu tư hiệu quả trong hoạt động kinh tế tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và tránh tranh chấp, các bên tham gia cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và thực hiện đúng các thủ tục cần thiết. Nếu quý khách hàng cần trao đổi chuyên sâu, hãy liên hệ với Luật sư Tiếng Trung để giải đáp các thắc mắc của quý vị.
Phong Gia Group – Luật sư Tiếng Trung
- Địa chỉ miền nam: Số 29 Đường 55, Thảo Điền, Thủ Đức, Tp.HCM
- Địa chỉ miền bắc: Số 01 Đường D4, Ciputra, Tây Hồ, Hà Nội
- Số điện thoại: 028 6272 6666 (VP TP.HCM) – 0246 327 1966 (VP HÀ NỘI)
- Hotline: 0912 085 076
- Email: luatsutiengtrung.vn@gmail.com
- Website: https://luatsutiengtrung.vn
Rất mong nhận được sự hợp tác.
Xin trân trọng cảm ơn!